Sławomir Radomski - Blaski i cienie życia schizofrenika [recenzja przedpremierowa]

Autor: Sławomir Radomski
Tytuł: Blaski i cienie życia schizofrenika
Wydawnictwo: Novae Res
Rok wydania: 2017
Liczba stron: 380
Gatunek: autobiografia, obyczajowa

Przy zamawianiu tej książki nastawiona byłam na rozbudowaną historię choroby, obszerne opisy dotyczące leków, pobytów w szpitalu i urojeń. Czy Blaski i cienie życia schizofrenika rzeczywiście to zawierają? Z bloga autora pod tym samym tytułem dowiedziałam się, że historia przez niego opisywana to nic innego jak autobiografia. Przesyłka dotarła, jakie zatem wrażenia po lekturze? Znalazłam to, czego szukałam?

Książka to opowieść o życiu schizofrenika, który urodził się ponad pięćdziesiąt lat temu, a choroba zaczęła o sobie dawać znać  w wieku młodzieńczym. Jej ataki długi czas traktowane były jako epizody niewymagające stałego leczenia farmakologicznego. Z lektury możemy dowiedzieć się jakiego typu urojenia  miał autor, jak psychozy wymęczały go psychicznie i fizycznie a pojawiająca się po nich depresja odbierała mu chęć do życia. Przeczytamy o  próbach samobójczych i pobytach w szpitalach, które utrudniały ukończenie studiów, pracę, życie osobiste. Czy zatem jest to książka o chorobie?

Nie, powiedziałabym nawet, że choroba jedynie towarzyszy nam w powolnym poznawaniu kolejnych historii z życia autora, by kiedy już nastawimy się na rozwój jakiejś sytuacji, zaatakować i po raz kolejny pokazać, jak ciężko cokolwiek sobie założyć mając chory mózg. Przez te wszystkie lata, najróżniejsze etapy życia, wiele zajęć zarobkowych, zaangażowania w różne pasje, hobby, którymi autor mógłby obdzielić sporą grupę osób, musiał jednocześnie mierzyć się z faktem, że jego mózg w każdej chwili może się zbuntować, a ciągły wysiłek wkładany w swój własny rozwój czy pracę trzeba będzie przerwać i po długim czasie zaczynać odbudowywać życie. Ta książka to dokładnie tak jak mówi tytuł historia życia schizofrenika, a nie historia choroby schizofrenika. Mimo tego, że nastawiona byłam na coś innego to ostatecznie autor przekonał mnie do tego sposobu przedstawienia swojej historii. Nie obyło się jednak bez delikatnego zawodu.

Trochę żałuję, że nie został tu opisany chociażby rozwój samego podejścia do pacjenta w szpitalach psychiatrycznych na przestrzeni tych kilkudziesięciu lat. Nie poznajemy również dokładnych opisów z pobytów w szpitalu z okresów, kiedy psychoza już ustępowała,  krótkie wzmianki nie zaspokajają ciekawości czytelnika. Zamiast tego mamy bogato rozbudowane tło społeczne, dlatego jestem usatysfakcjonowana po lekturze. Dla przykładu mogłam poczytać o czasach komunizmu, a że autor studiował w tym czasie w Warszawie, dowiedziałam się trochę chociażby o strajkach studentów w stolicy. Czasy transformacji i potem realia prowadzenia własnego biznesu również były interesujące. Jednakże mam świadomość, że nie każdy będzie tymi tematami zainteresowany tak jak ja. Co do minusów  z mojej strony to głównym zarzutem będą momenty, w których książka jest przegadana. Zdarzały się fragmenty, w których w mojej ocenie zbyt wiele szczegółów, osób i mało istotnych zdarzeń sprawiało, że po prostu ciężko było przez nie przebrnąć.  Książka podzielona jest na kilkadziesiąt rozdziałów, zaczynając od okresu dzieciństwa a kończąc na roku 2014. Język nie sprawia trudności w czytaniu, pewnie niemała w tym zasługa studiów polonistycznych autora. 

Zatem jakie refleksje towarzyszą po lekturze? Czy coś nam daje, czy może zapomina się o niej na drugi dzień? Przede wszystkim można docenić możliwość ciągłego, stabilnego życia, w którym planowanie i nauka nie jest niczym zakłócana. Nasuwa się refleksja, dlaczego mimo takich warunków nie osiągamy często naszych celów, nie pracujemy dostatecznie nad sobą. Jest też miejsce na podziw dla osoby, która raz po raz mimo choroby, depresji i wszystkich innych towarzyszących jej dolegliwości wraca do swojego życia i ciągle je ubogaca. Oby  w życiu schizofrenika blasków było więcej niż cieni.

Za egzemplarz recenzencki dziękuję wydawnictwu Novae Res.