Domenico Starnone - Psikus

75-letni Daniele nie miał ochoty ruszać się z Mediolanu, a już na pewno nie po to, by niańczyć pod nieobecność rodziców czteroletniego wnuka. Mimo wszystko zgadza się przyjechać do córki, a co za tym idzie odwiedzić rodzinne strony. Ta podróż okaże się dla starszego pana dużo dalsza niż zakładał. Tak to już bywa z wycieczkami w przeszłość...

Daniele to nie jest ukochany, ciepły dziadziuś, który wodzi rozmarzonym wzrokiem za wnukiem. Nie polubisz go. Skupiony na sobie egocentryk, jak chyba przystało na artystę, wciąż pracujący jako ilustrator, przybywa co prawda do Neapolu, ale z pilnym zleceniem do wykonania. Pilnym, choć tak naprawdę Daniele wcale nie musi pracować, ale rezygnacja ze zleceń oznaczałaby jedno - przyznanie się do starości. Dlatego Mario nie powinien mu przeszkadzać. Powinien grzecznie i cicho się bawić. Mario wie, ile rzeczy powinien - jego rodzice wychowują wyjątkowo samodzielnego czterolatka, to w końcu to takie wygodne cudowne, gdy dziecko odpala gaz i praktycznie samo przygotowuje śniadania, prawda? Ważne, że go chwalą na każdym kroku, przez co chłopiec ma aż w nadmiarze pewności siebie. Daniele w obliczu wyzwania, jakim jest czteroletni wulkan energii będzie zmuszony zweryfikować co nieco postrzeganie samego siebie, przy czym wydatnie pomoże mu obecność duchów z przeszłości plątających się po jego rodzinnym domu.

To nie będą łatwe trzy dni.

"Jakże my wszyscy kochamy naszą gadaninę. Trudności zaczynają się wtedy, gdy rzucamy ją w świat, by była kochana przez innych jak przez nas samych".

Ta historia jest przede wszystkim gorzka, ale nie ma co się temu dziwić, skoro poznajemy ją towarzysząc zgorzkniałemu człowiekowi. Nie zagłębiamy się zresztą za bardzo w wydarzenia, nie przyglądamy się bliżej postaciom. Wszystko pokazane jest w sposób przypominający odbiór świata przez starszego pana - roztargnionego, drażliwego, zwracającego uwagę na rzeczy, które jego dotyczą, jemu przeszkadzają, na niego mają wpływ. Przede wszystkim zaś zanurzamy się w bogaty 75-letni świat wewnętrzny bohatera, który konfrontuje to, kim chciał być, z tym, co faktycznie osiągnął. A że wszystko ma swoją cenę, Daniele pokaże nam też rachunek, który wystawiło mu sumienie. Przemyślenia bohatera, choć chwilami nieco przydługie, poruszają swoją trafnością i przenikliwością. Każdy z nas na pewnym etapie życia dokonuje podobnych podliczeń zysków i strat, ale podsumowanie u schyłku życia jest jedyne w swoim rodzaju, to pewnego rodzaju definicja nieodwracalności. Podobnie rzecz ma się z postrzeganiem przez mężczyznę teraźniejszości - on już nie patrzy na Maria, na świat, ba, nawet na swoje rysunki  z ciekawością, choć tym ostatnim chciałby jeszcze nadać jakiś sens, przecież to sztuka definiowała całe jego życie. Czy Daniele pogodzi się z nieuchronną starością?
 

Post udostępniony przez Dorota Ka (@co.przeczytalam) Lip 14, 2018 o 4:08 PDT

Psikus to lektura, która czyta się lekko, choć wcale lekka nie jest. Czyta się ją szybko, mimo że tak naprawdę podsumowuje długie życie głównego bohatera. Czyta się ją z przyjemnością, a przecież dużo w niej cierpkich prawd.  Jest taka jak jej tytuł  - spodziewasz się po niej jednego, a ona robi Ci psikusa. 

Cytat strona 247

Wydawnictwo WAB

Tłumaczenie: Katarzyna Skórska