Katarzyna Grzegrzółka - Odium / Po prostu aż brak mi słów

W miejskim lasku zostają odnalezione zmasakrowane zwłoki kobiety. Charakter obrażeń wskazuje na mordercę, który żywił do swojej ofiary silną nienawiść. Obok ciała policja znajduje kartkę z niewyraźnym napisem. Śledztwo przejmuje komisarz Jan Bury, czy uda mu się znaleźć sprawcę?

Blurb, który zapowiadał interesujący kryminał, w połączeniu z klimatyczną okładką skusił mnie do sięgnięcia po Odium. Jeśli ktoś czyta moje wpisy regularnie, to już po pierwszym akapicie tego tekstu może wywnioskować, jakie wrażenie zrobiła na mnie ta książka. Okazało się, że jest równie żywa jak trup, o którym mowa w opisie, i równie mocno zmasakrowana. Po prostu aż brak mi słów by opisać, jak bardzo nie obeszła mnie cała fabuła i nawet nie wiem, od czego powinnam zacząć wymienianie elementów, które mi w tej książce nie podeszły.

Jednak skoro to kryminał, to zacznę od śledztwa i od razu uprzedzam, że w tekście mogą pojawić się spoilery. Całe dochodzenie, które niby prowadził Jan Bury, mogę streścić jego słowami "Mam tylko nadzieję, że lada moment to wszystko się rozwiąże" - bo pan komisarz ewidentnie postanowił dać mordercy tyle czasu na mordowanie, ile tylko potrzebuje i poczekać aż skończy, by wtedy sprawa "się rozwiązała". Nie ma sensu wymieniać wszystkich błędów, które zostały popełnione przez ekipę śledczą z Warszawy, ale muszę napisać chociażby o tym, że mając wytypowanego mordercę Bury nie zlecił jego obserwacji, i o tym, że ofiara miała znak szczególny na czole (przy ponoć zmasakrowanej twarzy) i śledczy nie wykorzystali tego faktu w ustalaniu jej tożsamości. Najlepsze jest jednak to, że (tu pojawi się spoiler, by go odczytać, zaznacz tekst kursorem) choć ofiara została brutalnie zmasakrowana, co świadczyło o silnym wzburzeniu sprawcy, zgwałcona, a na jej ciele znaleziono spermę; śledczy całkiem poważnie biorą pod uwagę kobietę z naciąganym motywem jako sprawcę, i to na samym końcu książki! Co do mordercy, to choć Sherlocku nie powie do mnie nikt nigdy, to byłam na 100% pewna, który to bohater już po kilkudziesięciu stronach. Całe to śledztwo mówiąc wprost robiło na mnie wrażenie jakiegoś żartu, dlatego choć emocje były jak na grzybach, to przynajmniej było zabawnie.

A jeśli już jesteśmy przy temacie humoru, to nie sposób pominąć jakże naturalnych i w ogóle niebrzmiących sztucznie wypowiedzi głównego bohatera, bo sami przyznacie, że nie sposób nie zaśmiać się czytając takie zdanie "pozwolicie, że się oddalę, aby wypełniać obowiązki służbowe", czy poznając myśl komisarza na temat mordercy "Czy na tym już zakończył swoją krwawą szarżę?". Generalnie dialogi w tej książce leżą i nawet nie próbują wstawać, ale nie tylko one. Większość bohaterów jest przedstawiona przez pryzmat stanu cywilnego, liczby posiadanych bądź nie dzieci, wyglądu i tego, czy mają powodzenie u płci przeciwnej. A że bohaterów nie ma zbyt wielu, to w ten sam sposób poznajemy na przykład postać szefa Pracowni Badań Antroposkopijnych, który wygłasza w tej książce całe dwa wyrazy "Odbierz e-maila". I nie, to nie był wcale przełomowy moment tego żartu śledztwa. Podobnie sprawa ma się z dokładnymi opisami czynności bohaterów (ach, gdyby tak Bury był chociaż w połowie równie drobiazgowy!), czy powtórzeniami - imię Aśka padło na przykład na stronie 178 w pierwszym akapicie cztery razy, i tyle samo zdań liczył ten fragment. A najistotniejszym elementem Odium była chyba pogoda, bo przez naprawdę sporą ilość czasu czytałam na tych trzystu stronach czy akurat mżyło, czy padało, czy zanosiło się na deszcz, a że była jesień, to zaiste deszcz był prawdziwą anomalią pogodową, której trzeba było poświęcić wzmożoną uwagę.

Wisienką na torcie był jednak finał, gdzie skumulowała się niekompetencja śledczych, naciągany motyw zbrodni i po prostu śmieszny styl wypowiedzi postaci; w zamyśle miał być chyba poważny i patetyczny, ale no cóż, ewidentnie nie wyszło. W efekcie gdy skończyłam czytać ostatnie zdanie, śmiałam się już w głos. Mimo wszystko nie żałuję przebrnięcia przez Odium, w którym brutalność miała chyba nadrobić za wszystkie inne elementy gatunku. Teraz dużo bardziej doceniam te wszystkie dotychczas poznane kryminały.

Egzemplarz recenzencki od wydawnictwa Zysk i S-ka.