Daniel Koziarski - Ciemnokrąg. Recenzja przedpremierowa, patronat medialny

Rok 2009

W wypadku samochodowym ginie kierowca BMW i wszyscy pasażerowie.

Rok 2016

Borys, Natalia i Adam po zdanym egzaminie wybierają się na wspólny wyjazd. Wyprawa kończy się tragicznie.

Błażej jest gwiazdą disco polo. Pewna dziennikarka postanawia napisać o nim i o jego zespole artykuł. Kobieta z góry wie, w jakim świetle przedstawi Supermensów.

Maja podczas wyjazdu na Opener będzie miała okazję przemyśleć ważne sprawy w towarzystwie nowo poznanego mężczyzny. 

Adrian jest korepetytorem, którego jedna z uczennic oskarża o przemoc seksualną.

Co łączy te historie?

Nie wiem jak Wy, ale ja po przeczytaniu opisu książki poczułam się trochę zdezorientowana. Wydawało mi się, że tyle różnych wątków nijak nie może składać się w jakąś powiązaną ze sobą całość. Po książki Daniela Koziarskiego sięgam już jednak z automatu, więc zaufałam autorowi - przyjęłam, że wie, co robi i zaczęłam lekturę.  Nie obawiałam się jakiegokolwiek zawodu czytelniczego ale to, co odnalazłam w Ciemnokręgu, przerosło moje oczekiwania.

Często nie chcemy sięgać po opowiadania, ponieważ zdarza się, że są mało rozwinięte, wątki bywają przedstawione powierzchownie i potraktowane po macoszemu, a na przestrzeni krótkiej historii postacie nie dają rady nas do siebie przekonać. Sama nie za często decyduję się na podobną lekturę, ale w przypadku tej konkretnej książki nie ma się czego obawiać. Nie będę zagłębiać się w fabułę poszczególnych opowiadań, napiszę tylko, że są one wystarczająco rozbudowane i nie czuje się żadnego niedosytu po ich skończeniu. Różnią się od siebie tematyką, poruszonymi problemami i bohaterami, każde z nich dotyczy całkiem innej historii, ale są na równi wciągające i dopracowane.

Zrobiłem to, co było moralnie słuszne, ale pamiętaj, że ludziom nieszczęśliwym, żyjącym w poczuciu słusznych moralnie wyborów, prędzej czy później coś odpierdala.
I wiesz, bardzo się tego obawiam.

Mimo różnych tematów śmiało można przyjąć, że każda z tych historii jest o jednym i tym samym ukazanym z różnych perspektyw - mianowicie o tym, jak człowiek potrafi skrzywdzić drugiego człowieka. I wcale nie jest to opowieść o czarnych charakterach, których spotka zasłużona kara, o nie. Koziarski nie pisze o "jakichś ludziach", pisze o mnie i o Tobie. O tym, co w obliczu pewnych sytuacji zrobi lub mógłby zrobić przeciętny człowiek, do czego może się posunąć, by chronić siebie, swoje ustabilizowane życie czy poczucie bezpieczeństwa. Przedstawia nam cały proces wylęgania się tego, co w człowieku najgorsze. Po kolejnej książce autora dochodzę do wniosku, że jest on wyjątkowo dobry w kreowaniu postaci wielowymiarowych, którymi rządzą słabości, i którzy postawieni w obliczu ciężkich decyzji, pokazują światu i czytelnikowi swoje najgorsze strony, pozostając przy tym ciągle kimś, kogo moglibyśmy spotkać na ulicy, lub kogo moglibyśmy ujrzeć pewnego dnia w... lustrze.

Na swój sposób wzbudza to we mnie dreszcz niepokoju, bo nie mogę w przypadku stworzonych przez tego autora historii powiedzieć "ja bym nigdy..." czy "ja bym na pewno...". Niczego nie jestem pewna i choć chciałabym wierzyć, że wyszłabym z sytuacji przedstawionych w Ciemnokręgu bez skazy czy plamy na charakterze, to podświadomie czuję, że nie byłoby to takie proste. Nie myślcie jednak, że mi to w jakiś sposób przeszkadza, wręcz przeciwnie - naprawdę lubię, kiedy książka zmusza mnie do takich przemyśleń nad własną naturą. Do tego dochodzi bardzo dobre zróżnicowanie charakterów postaci, co jest wyjątkowo istotne w przypadku takiej ich ilości, jaką mamy w tym przypadku. Poznamy między innymi przerażającego Borysa, spokojnego Błażeja, obrzydliwego Remka, przebiegłą Rozalię czy wreszcie rozsądną Maję. Każdy z tych młodych ludzi wywoływał we mnie określone emocje, nie są to bohaterowie, wobec których da się przejść obojętnie. Zwłaszcza gdy weźmiemy pod uwagę, co zaserwował im autor.

Ta książka nie zaskoczyła mnie fantastyczną kreacją postaci czy wciągającą fabułą każdego z opowiadań, bo tego się w zasadzie po niej spodziewałam. To, co zrobiło na mnie największe wrażenie to sposób, w jaki autor połączył te z pozoru różne wątki w jedną, bardzo wymowną całość. Nie da się Ciemnokręgu po prostu przeczytać i odłożyć na półkę - jest to jedna z tych książek, która pozostaje z człowiekiem na długo i prowokuje całą masę pytań i refleksji. Gwarantuję, że po skończonej lekturze będziecie jeszcze jakiś czas myśleć o tym, jak poplątane bywają ludzkie losy. Już dawno nie czytałam pozycji, która w taki sposób przedstawiałaby to zagadnienie, dlatego ten tytuł mocno wyróżnia się na tle czytanych  przeze mnie historii.

Za egzemplarz recenzyjny dziękuję wydawnictwu Novae Res.

Cytat ze strony 185.

Premiera książki 25.10.2017

A na koniec rekomendacja, którą miałam przyjemność napisać na skrzydełko książki:
Daniel Koziarski stawia swoich bohaterów w niezwykle trudnych sytuacjach, a swoich czytelników w obliczu moralnych dylematów. Tu nic nie jest w pełni czarne czy białe - ani charaktery postaci, ani rezultaty ich wyborów. Finał tej powieści mocno zaskakuje i nie daje o sobie zapomnieć. Warto, naprawdę warto go poznać.

I jak? przekonałam Was, że warto?:)